ISRO : चंद्रयान 3 मोहिमेनंतर आता इस्रोचं ‘मिशन आदित्य’
भारताने आज ऐतिहासिक कामगिरी केली आहे. भारताची ( चंद्रयान ३ ) ही मोहीम यशस्वी झाली आणि इस्रोने या संस्थेनं पाठवलेलं हे यान चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरवण्यात आलं होतं. विक्रम लँडरने सायंकाळी ६ वाजून ५ मिनिटांनी चांद्रयानाचं चंद्रावर यशस्वी सॉफ्ट लँडिंग केलं. इस्रोने १४ जुलै रोजी हे यान अंतराळात पाठवलेलं. श्रीहरीकोट्टा येथून हे यान चंद्राच्या दिशेनं झेपावलं आणि जवळपास ४१ दिवसांचा प्रवास करून हे यान चंद्रावर उतरलं गेलं.
चंद्रयान आणि प्रज्ञान रोव्हर आता त्याचं पुढचं काम व्यवस्थित करेल असा विश्वास इस्रोच्या वैज्ञानिकांनी व्यक्त केला होता. चंद्रयान ३ ने यशस्वी लँडिंग केल्यानंतर इस्रोला एक खास संदेश पाठवला आणि हा संदेश इस्रोने ट्विटरवर शेअर केला. “मी माझ्या नियोजित ठिकाणी पोहोचलोय व तुम्हीसुद्धा!” असा मेसेज चंद्रयानाने पाठवला. तसेच भारताचं अभिनंदन केलं.
इस्रोने या मोहिमेसाठी साधारणतः ६१५ कोटी रुपयांचं बजेट ठेवलं आहे. एखाद्या आंतराळ मोहिमेवरील हा खर्च सर्वात कमी खर्च आहे. रशियाच्या लुना २५ या मून मिशनचं बजेट साधारणतः १५०० कोटी रुपयांहून अधिक होतं.
भारताचं चंद्रयान ३ हे चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरवण्यात आलं. चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर स्वतःचा झेंडा फडकवणारा भारत हा पहिलाच देश आहे. चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर आंतराळ यान उतरवणं हे खूप अवघड आहे. कारण येथे सपाट पृष्ठभाग नाही, तसेच येथे तापमान २३० अंश सेल्सिअस इतकं आहे. दक्षिण ध्रुवावर पाणी आणि प्रमुख खनिजे असल्याचा दावा केला जातो आणि त्यामुळेच इस्रोने आपलं यान दक्षिण ध्रुवावर उतरवलं आहे
यशस्वी लँडिंग केल्यानंतर आता विक्रम लँडरचे HAZARD डिटेक्शन कॅमेरे सुरू झाले. लँडिंगनंतरचे धोके तपासून येथे सर्व काही ठीक आहे हे लक्षात आल्यावर चंद्रयानातील प्रज्ञान रोव्हर बाहेर येईल. त्यानंतर हा रोव्हर चंद्रावर फिरेल व तिथे वेगवेगळ्या प्रकारचं परिक्षण करेल. चंद्रावर पाणी व खनिजे असल्याचे दावे केले जातात. त्याच्याविषयीची माहिती गोळा करून इस्रोला पाठवेल.
इस्रोची चंद्रयान 3 मोहिम यशस्वी झाल्यानंतर आता पुढच्या मोहिमेसाठी इस्रोची तयारी सुरु झाली आहे. स्पेसक्राफ्टच्या माध्यमातून सूर्याचा अभ्यास केला जाणार आहे. चला तर मग जाणून घेऊयात या मिशनबाबत..
भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था इस्रोनं (ISRO) अखेर चंद्रयान ३ चं मोहीम यशस्वी करून दाखवली आहे. चंद्राच्या पृष्ठभागावरून प्रग्यान रोव्हर ने पहिला फोटो पाठवला. चंद्रयान २ मोहिमेच्या अपयशानंतर इस्रोने पुन्हा एकदा झेप घेतली आहे. दक्षिण ध्रुवावर चंद्रयान उतरवणारा भारत हा जगातील पहिला देश आहे. चंद्रयान ३ च्या यशानंतर आता इस्रो आता नव्या मोहिमेसाठी तयार झाला आहे. इस्रो (ISRO) ऑगस्टच्या महिन्याच्या शेवटी किंवा सप्टेंबर महिन्याच्या सुरुवातीला आदित्य एल-1 (Aditya-l-1) मिशन लाँच करणार आहे. इस्रोची (ISRO) ही सर्वात कठीण मोहीम असणार आहे. आदित्य एल 1 मिशनच्या माध्यमातून सूर्याच्या जवळपास धडक मारणार आहे. भारताने आतापर्यंत लँग्रेंज प्वॉइंजपर्यंत म्हणजेच इतक्या लांब स्पेसक्राफ्ट आतापर्यंत पाठवलेलं नाही. लॅग्रेंज पॉइंट सूर्य आणि पृथ्वीच्या दरम्यान असलेला एक पॉइंट आहे. या मोहिमेच्या माध्यमातून भारत पहिल्यांदाच पूर्ण सौरमंडळाचा अभ्यास करणार आहे. आदित्य एल-1 ( Aditya L-1) सूर्यावर 24 तास आणि सात दिवस नजर ठेवणार आहे.
लॅग्रेंज पॉइंटपर्यंत पाठवलं जाईल स्पेसक्राफ्ट
सूर्य व पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणामुळे मधोमध एक जागा तयार होते. या जागेवर म्हणजेच पृथ्वीपासून जवळपास १५ लाख किमी पर्यंत आदित्य स्पेसक्राफ्ट पाठवलं जाईल. स्पेसक्राफ्ट या जागेवर टिकवून ठेवणं खूप कठीण आहे. पृथ्वी व सूर्य यांच्यात पाच लॅग्रेंज पॉईंट आहेत. यामध्ये आदित्य स्पेसक्राफ्ट लॅग्रेंज 1 पर्यंत पाठवलं जाईल. या स्पेसक्राफ्टमध्ये SUIT व VELC सारखी दोन प्रमुख उपकरण असणार आहेत. VELC च्या माध्यमातून स्पेक्ट्रो पोलरिमॅट्रिक मोजणी केली जाईल. सरळ भाषेत सांगायचं झालं तर या उपकरणाच्या माध्यमातून सूर्यच्या चुंबकीय स्थितीचा अभ्यास केला जाईल. सूर्याच्या चुंबकीय स्थितीचा अभ्यास करणारा भारत हा जगातील पहिला देश असेल.
सूर्याचा अभ्यास का महत्त्वाचा आहे ते जाणून घ्या
सूर्याच्या अभ्यासासोबत सॅटेलाईट वाचवणं हा या मिशनमागचा मुख्य उद्देश आहे. सूर्याकडून येणारे रेडिएशन आणि सौर वादळाचा धोका लक्षात घेऊन ही मोहीम आखण्यात येणार आहे. यामुळे पृथ्वीच्या कक्षेत असलेले सॅटेलाईट खराब होतात. त्यासोबतच सौर वादळामुळे इलेक्ट्रिक ग्रिडही खराब होतात. त्याचप्रकारे रेडिओ कम्युनिकेशन तसेच अंतराळवीराना त्रास होऊ शकतो. आदित्य एल 1 स्पेसक्राफ्ट सूर्याच्या हालचालींवर नजर ठेवून असेल. तसेच मोठ्या घडामोडीबाबत अलर्ट करणार आहे. आदित्य एल 1 (aditya l 1) स्पेसक्राफ्ट एक स्पेस दुर्बिणसारखं काम करेल.
ही पोस्ट आपल्या मित्र व नातेवाईकांना पाठवण्यासाठी खाली दिलेल्या शेअर बटन वर क्लिक करून पाठऊ शकता...